Szanowni Państwo,
w środę 8 czerwca 2022 r. w jeleniogórskim Oddziale Archiwum Państwowego we Wrocławiu w ramach Międzynarodowego Tygodnia Archiwów został zorganizowany Dzień Otwarty.
Już na dwa tygodnie przed imprezą przesłano zaproszenia do instytucji kultury oraz do mediów lokalnych, jak również udzielono wywiadu dla Muzycznego Radia „Jelenia Góra” oraz dla TV „Strimeo” Jelenia Góra. Przebieg wydarzeń był zgodny z przygotowanym programem, wzbogaconym przez dwa wystąpienia przybyłych gości. Jeszcze przed rozpoczęciem imprezy udzielono wywiadu dla TV „Dami” z Jeleniej Góry.
Spotkanie rozpoczęło się o godz. 13:00 od przywitania gości przez dr. Janusza Gołaszewskiego – dyrektora Archiwum Państwowego we Wrocławiu oraz Ivo Łaborewicza – kierownika Oddziału w Jeleniej Górze. Szczególnie duża delegacja przybyła z jeleniogórskiej Filii Uniwersytetu Ekonomicznego, z kierownikiem Filii na czele, panią Agnieszką Zygmunt. Następnie miało miejsce uroczyste przekazanie cennych materiałów archiwalnych przez panów Bolesława i Mieczysława Osipików. Była to dokumentacja fotograficzna obrazująca działalność byłych jeleniogórskich zakładów przemysłowych: „Rozlewni Piwa i Wód Gazowanych” przy ul. Wolności oraz „Tartaku w Sobieszowie”, w których obaj bracia pracowali w latach 1967-1990, utrwalając jej przebieg na błonie fotograficznej. Blisko 200 fotografii zostało przez zaprezentowanych zgromadzonym. Materiały te będą stanowiły spuściznę darczyńców. Dziękując darczyńcom, kierownik Oddziału podkreślił znaczenie dokumentacji prywatnej, a zwłaszcza ikonograficznej, dla wzbogacenia zbiorów archiwalnych i naszej ogólnej wiedzy o przeszłości regionu.
Okazało się, że podobną niespodziankę przygotował Stanisław Firszt, emerytowany dyrektor Muzeum Przyrodniczego, a wcześniej Karkonoskiego w Jeleniej Górze, który przekazał do zbiorów Oddziału w Jeleniej Górze patent króla pruskiego z 1747 r. regulujący zawieranie ponownych małżeństw przez wdowy i wdowców oraz gazetę „Liegnitzer Tageblatt” z 1915 r., jak również kilka współczesnych legnickich druków ulotnych, z prośbą o przekazanie tych ostatnich do Oddziału w Legnicy. Dary te pochodziły z prywatnej kolekcji Stanisława Firszta, który nabył je przed kilkudziesięciu laty na giełdach staroci. Potem wystąpił harcmistrz Andrzej Gawłowski – przedstawiciel Komisji Historycznej przy Komendzie Chorągwi Związku Harcerstwa Polskiego w Jeleniej Górze, informując zebranych o działalności tejże Komisji i jej ścisłej współpracy z jeleniogórskim Oddziałem Archiwum Państwowego we Wrocławiu w gromadzeniu, konserwacji i opracowywaniu pamiątek (w tym licznych dokumentów) z działalności ZHP w regionie od 1945 r., jakie udało się już zgromadzić i zaapelował o ofiarowanie do tego zbioru kolejnych przedmiotów i dokumentów, które można dostarczać także do tutejszego Archiwum. Korzystając z obecności ks. dra Adama Szpotańskiego z IPN Wrocław, będącego jednocześnie członkiem Komisji ds. Beatyfikacji księcia Henryka II Pobożnego, który poległ w bitwie pod Legnicą w 1241 r., wywiązała się – zainicjowana przez dyr. S. Firszta – krótka dyskusja dotycząca materiałów archiwalnych i ich poszukiwań, jakie gromadzone są przez taką komisję beatyfikacyjną. Sprawa ta bardzo zainteresowała i poruszyła wszystkich zebranych.
Po zakończeniu dyskusji nastąpiło uroczyste otwarcie wystawy pt. „Ratusze w cieniu Karkonoszy” – prezentującej materiały aktowe do dziejów 10 ratuszy z powiatów: jeleniogórskiego, kamiennogórskiego i lwóweckiego. W 10 gablotach, jednej witrynie oraz na blisko 20 planszach pokazano – pochodzące od XVIII w. do 1945 r.: plany budowalne, rysunki architektonicznej, dokumentację obrazującą wyposażenie poszczególnych pomieszczeń, wykazy burmistrzów, jak również oryginalne zdjęcia z końca XIX w., grafiki i widokówki ukazujące budynki ratuszowe. Autorami wystawy byli: Ivo Łaborewicz i Wojciech Szczerepa, ale do jej ostatecznego kształtu przyczynili się wszyscy pracownicy Oddziału, którzy pomagali przy wyborze eksponatów ich konserwacji bieżącej ich właściwym wyeksponowaniu oraz przy wielu niezbędnych pracach technicznych. Otwarcie wystawy było połączone z kuratorskim oprowadzeniem, które prowadził Ivo Łaborewicz, odpowiadając w jego trakcie na liczne pytania zgromadzonych. Po godz. 14:30 rozpoczęło się zwiedzanie (w grupach) wybranych magazynów archiwalnych, połączone z informacją o zasobie i działalności, oraz z prezentacją wybranych ciekawostek.
Dodatkowo przez cały dzień czynny był punkt porad archiwalnych, w tym dla archiwistów rodzinnych, z którego skorzystały trzy osoby. Czynne było również stoisko z wydawnictwami archiwalnymi z ostatnich lat. Dla przybyłych gości przygotowano specjalne prezenty w postaci – wydanych przez Archiwum – czterech widokówek przedstawiających dawną dokumentację architektoniczną ratuszy.
Wszyscy odwiedzający byli bardzo zadowoleni z przygotowanej wystawy i możliwości zwiedzenia wybranych magazynów i zadawali wiele pytań dotyczących funkcjonowania placówki, jej zbiorów oraz zabezpieczania i ewidencjonowania własnych archiwów rodzinnych. Dzień Otwarty został zamknięty o godz. 18:00.
Fot. Paula Pokrątka-Szyszka