We wtorek 10 września 2024 r., punktualnie o godz. 12:00, w Archiwum Państwowym we Wrocławiu Oddział w Jeleniej Górze, w ramach imprez „66. Września Jeleniogórskiego”, rozpoczął się wernisaż okolicznościowego pokazu kolekcjonersko-filatelistycznego, zorganizowanego we współpracy z Pocztą Polską S.A. oraz Polskim Związkiem Filatelistycznym – Koło Nr 2 w Jeleniej Górze. Była to już kolejna ekspozycja tego typu, jaką urządzono w tymże miejscu. Wśród wielu cykli eksponatów dominowały trzy związane z przypadającymi w tym roku rocznicami:
- 200-lecie otwarcia na Śnieżce schroniska turystycznego, czego wyrazem była ekspozycja kart pocztowych z XIX i XX w. wyobrażających zabudowę najwyższego szczytu Karkonoszy (jest to też jeden z priorytetów NDAP);
- 100-lecie przyznania Stanisławowi Władysławowi Reymontowi literackiej Nagrody Nobla (jest to też jeden z priorytetów NDAP), co uczczono prezentacją kilkudziesięciu walorów pocztowych (w tym wielu zagranicznych: chińskich, hiszpańskich, rumuńskich, szwedzkich) odnoszących się do tego wydarzenia, jak również ukazujących innych polskich noblistów z dziedziny literatury;
- 80-lecie bitwy o Monte Cassino i 50-lecie śmierci Melchiora Wańkowicza, co upamiętniono prezentując polskie walory filatelistyczne odnoszące się do bitwy oraz armii gen. Władysława Andersa, łącznie ze znaczkami wydawanymi przez II Korpus Wojska Polskiego we Włoszech.
Ponadto zaprezentowanych zostało kilka innych kolekcji tematycznych: „Jelenia Góra przed 100 laty”, „Pocztowe stemple propagandowe Jeleniej Góry”, „Stemple okolicznościowe Jeleniej Góry”, „Spolonizowane karty pocztowe Karkonoszy z lat 1945-1950”, „Zwierzęta w bajkach Jana Brzechwy”, „Mistrz Jan Matejko w filatelistyce”, „Konie na znaczkach pocztowych”, „Regionalne karty telefoniczne”, „Monety europejskie”, „Medale regionalne” oraz spory zbiór „Odznak Wojska Polskiego”. W sumie zaprezentowano blisko 1000 różnorodnych eksponatów. Autorami poszczególnych ekspozycji, a jednocześnie właścicielami prezentowanych walorów, byli jeleniogórscy kolekcjonerzy, a niewielka część pochodziła ze zbiorów tutejszego Archiwum Państwowego.
Swoje stoisko otworzyła też Poczta Polska S.A., na którym można było nabyć różne walory filatelistyczne, w tym te wydane z pokazu w Archiwum, a więc: okolicznościowe znaczki pocztowe i kartę korespondencyjną, na których można było odcisnąć specjalny datownik Poczty Polskiej, wyobrażający jelonka – jednego z wielu, których rzeźby zdobią ulice Jeleniej Góry. Ponadto miejscowy Oddział Archiwum Państwowego wraz z PZF przygotowali folder, zapoznający z omawianymi wydawnictwami okolicznościowymi oraz sylwetkami właścicieli i autorów prezentowanych kolekcji. Folder rozdawano nieodpłatnie wszystkim przybyłym.
Na otwarciu wystawy pojawiło się kilkadziesiąt osób, a w śród nich m.in.: Dyrektor Departamentu Prezydenta Miasta Jeleniej Góry Jerzy Zębik, Jerzy Skowroński – były burmistrz Lubania (nota bene, któremu swoje istnienie zawdzięcza tamtejszy Oddział Archiwum Państwowego, przeniesiony potem do Bolesławca), Marek Gołębiowski – prezes Stowarzyszenia „Radar” oraz przedstawiciele innych stowarzyszeń i instytucji kulturalnych.
Otwarcia wystawy dokonali: dr Janusz Gołaszewski – dyrektor Archiwum Państwowego we Wrocławiu, Antoni Bil – Prezes Koła Nr 2 Polskiego Związku Filatelistów w Jeleniej Górze oraz dr Ivo Łaborewicz – kierownik Oddziału Archiwum Państwowego w Jeleniej Górze.
W trakcie uroczystości Archiwum otrzymało, od prywatnego darczyńcy, klaser ze znaczkami, zawierający m.in. karnet z serią znaczków wydrukowanych w 1969 r. przez Państwową Wytwórnię Papierów Wartościowych w Warszawie dla Demokratycznej Republiki Wietnamu, opatrzony pieczęcią ambasady wietnamskiej i podpisem jej przedstawiciela. Sam klaser wykonano w nieistniejących zakładach papierniczych w Jeleniej Górze, co dodatkowo podnosi wartość darowizny, również jako świadectwo przeszłości regionalnej.
Miłym akcentem uroczystości stało się wręczenie medali Polskiego Związku Filatelistów zasłużonym członkom tego gremium, ale nie tylko. Otóż Srebrny Medal, „w uznaniu wybitnych zasług w popularyzacji kolekcjonerstwa filatelistycznego oraz pracy na rzecz Polskiego Związku Filatelistycznego” otrzymał również jeleniogórski Oddział wrocławskiego Archiwum Państwowego, co stanowi chyba pierwsze w kraju tego typu wyróżnienie przyznane jednemu z archiwów państwowych.
Opracowanie: dr Ivo Łaborewicz
Zdjęcia: Archiwum Państwowe we Wrocławiu Oddział w Jeleniej Górze