Noc Muzeów 2022 w Archiwum Państwowym we Wrocławiu!

DruckversionPDF version

Archiwum Państwowe we Wrocławiu w sobotę 14 maja 2022 roku po raz pierwszy uczestniczyło w Nocy Muzeów 2022, było to ogromne wyzwanie pod względem organizacyjnym i logistycznym. Na wydarzenie obowiązywały wcześniejsze zapisy, natomiast wszystkie przewidziane miejsca zostały zarezerwowane w ciągu godziny, od rozpoczęcia rejestracji, a liczba chętnych przerosła wszelkie oczekiwania. Ostatecznie wzięło w nim udział ponad 140 osób.

W ramach wydarzenia zaplanowano dwa pokazy drużyny wikingów Panser Galter Drott, zajmującej się odtwarzaniem najemnego oddziału wojów skandynawskich i słowiańskich (IX-XI w.), ponadto nocne zwiedzanie gmachu Archiwum z podziałem na 2 grupy. Wszystko rozpoczęło się o godz. 17:00, od spotkania uczestników grupy I, dedykowanej rodzinom z dziećmi, w holu Archiwum, gdzie Dyrektor dr Janusz Gołaszewski przywitał wszystkich zgromadzonych. Następnie Danuta Płókarz, kierownik Oddziału IV - ewidencji, informacji, udostępniania przedstawiła harmonogram spotkania i podzielono przybyłych gości na dwie grupy. W pierwszej znalazły się dzieci wraz z opiekunami, które udały się do Pracowni Konserwatorskiej, gdzie pod czujnym okiem pracowników: Lidii Majewskiej, Andrzeja Grodzińskiego wykonały sznurki do pieczęci oraz pieczęcie woskowe. Następnie Krystyna Wilczyńska przybliżyła zainteresowanym pracę konserwatora archiwalnego, a Krzysztof Michałowski zaprezentował proces czerpania papieru, który chętni mogli wykonać samodzielnie. Druga grupa odwiedziła Pracownię Digitalizacji i Reprografii, gdzie jej kierownik Ryszard Bacmaga przybliżył historię digitalizacji materiałów archiwalnych na przestrzeni lat, a Elżbieta Bednarek zaprezentowała proces skanowania archiwaliów. Po zakończeniu wizyt w pracowniach uczestnicy przeszli na dziedziniec Archiwum, gdzie czekała na nich drużyna Panser Galter Drott.  

Na początku drużynowi kucharze przybliżyli tematykę kuchni Słowian i wikingów, dodatkowo zaprezentowali wczesnośredniowieczny sprzęt kuchenny i obozowy. Co więcej, uczestnicy mogli skosztować tradycyjnych potraw z epoki m.in. byggrynsgrøt, julegrøt, lapnociai, skause, podpłomyków, naparu z kory brzozowej, kwasu chlebowego, oraz ciastek przygotowanych na mące razowej i miodzie. Degustacja cieszyła się ogromnym zainteresowaniem. Potem przyszedł czas na ręczne wybicie u mincerza okolicznościowej monety. Punktem kulminacyjnym była prezentacja członków drużyny wikingów Panser Galter Drott, którą poprowadził dr Paweł Babij, pracownik Archiwum. Następnie miał miejsce pokaz średniowiecznej bitwy, walki grupowe w formacji ściany tarcz oraz pojedynków szermierczych. Uczestnicy wydarzenia byli pod ogromnym wyrażeniem pojedynku, potem członkowie grupy wikingów zostali zasypani pytaniami, na które chętnie udzielali odpowiedzi. Na zakończenie każdy z gości mógł wykonać sobie pamiątkowe zdjęcie z członkami grupy lub z wybranym elementem stroju, czy uzbrojenia wczesnośredniowiecznego.

Wizyta grupy II rozpoczęła się o godz. 19:30 na dziedzińcu Archiwum, Dyrektor powitał zaproszonych gości i wygłosił krótką prelekcję na temat historii instytucji, natomiast D. Płókarz po raz drugi omówiła harmonogram wizyty. Druga część wydarzenia rozpoczęła się od przedstawienia wrocławskiej drużyny Panser Galter Drott, odtwarzającej skandynawskich i słowiańskich wojowników z IX-XI w. oraz prezentacji stroju i uzbrojenia wczesnośredniowiecznego. Potem członkowie grupy zaprezentowali pokaz walk grupowych w formacji ściany tarcz i pojedynków szermierczych. Kiedy emocje po walce opadły zaproszeni goście z wielkim zainteresowaniem oglądali prezentację wczesnośredniowiecznego sprzętu kuchennego i obozowego, ponadto wysłuchali krótkiego wykładu dotyczącego ówczesnej kuchni i serwowanych potraw. Dodatkowo uczestnicy wydarzenia mogli spróbować kilku tradycyjnych potraw z epoki m.in. byggrynsgrøt, julegrøt, lapnociai, skause, podpłomyków, naparu z kory brzozowej, kwasu chlebowego, oraz ciastek przygotowanych na mące razowej i miodzie. Po degustacji każdy zainteresowany mógł wybić u drużynowego mincerza za drobną opłatą okolicznościową monetę. Podobnie, jak w grupie I była możliwość wykonania pamiątkowego zdjęcia z członkami drużyny lub z elementami ich stroju, lub uzbrojenia wczesnośredniowiecznego. Oczywiście nie zabrakło pytań, na które wikingowie z Panser Galter Drott odpowiadali z ogromnym zaangażowaniem. Dodatkowo zainteresowani mieli możliwość odwiedzenia: Czytelni i Pracowni Konserwatorskiej. Pierwsza grupa pod opieką Karoliny Rybickiej i Jakuba Kuśnierza miała możliwość zwiedzenia Czytelni, obejrzenia wybranych dokumentów pergaminowych i wysłuchania krótkiego referatu dotyczącego udostępniania archiwaliów oraz zasobu Archiwum. Druga odwiedziła Pracownię Konserwacji, gdzie Krystyna Wilczyńska omówiła jej funkcjonowanie, a Krzysztof Michałowski zaprezentował proces czerpania papieru.

Ostatnią część tegorocznej Nocy Muzeów w Archiwum Państwowym we Wrocławiu stanowiło zwiedzanie budynku instytucji, które składało się z wizyty w czterech miejscach: Pracowni Konserwatorskiej, Pracowni Reprografii i Digitalizacji, Czytelni oraz magazynu archiwalnego, natomiast niespodzianką od Dyrektora była możliwość odwiedzenia Kartografii. Przybyłych na miejsce uczestników powitał Dyrektor Archiwum, który przybliżył dzieje instytucji w swoim wystąpieniu. Następnie D. Płókarz podzieliła zaproszonych gości na dwie grupy, pierwsza oprowadzana była przez Danutę Płókarz oraz Karolinę Rybicką, natomiast druga przez Dyrektora Janusza Gołaszewskiego i Andrzeja Grodzińskiego, potem wszyscy ruszyli na zwiedzanie. W Pracowni Konserwatorskiej Krystyna Wilczyńska opowiedziała o jej działalności, zaprezentowała materiały przed i po wykonaniu zabiegów konserwatorskich, oraz podzieliła się informacjami dotyczącymi zawartości kapsuł czasu, które, co jakiś czas odnajdywane są na Dolnym Śląsku. Z kolei Krzysztof Michałowski przybliżył proces uzupełniania ubytków w materiałach archiwalnych na mokro w specjalnym urządzeniu.  Kolejnym punktem była wizyta w magazynie archiwalnym, gdzie Elżbieta Galik omówiła zasady przechowywania zasobu, jego wielkość, pokazała także interesujące archiwalia i zdjęcia, oraz oprowadziła po nim gości. Następnie każda z grup odwiedziła Czytelnię, gdzie D. Płókarz omówiła zasady jej funkcjonowania oraz proces udostępniania materiałów archiwalnych. Natomiast Jakub Kuśnierz przybliżył wybrane, ciekawe dokumenty z zasobu Archiwum. Ostatnim punktem zwiedzania była Pracownia Digitalizacji i Reprografii, gdzie R. Bacmaga omówił proces skanowania materiałów archiwalnych, a E. Bednarek pokazała krok, po kroku digitalizację archiwaliów. Najwytrwalsi ochotnicy udali się wraz z Dyrektorem do magazynu kartografii, gdzie wysłuchali ciekawostek dotyczących map i planów oraz na mogli zobaczyć oryginalne materiały, które na co dzień nie są dostępne szerszemu gronu.

Grupa dorosłych i dzieci stoją w pracowni konserwatorskiej i przyglądają się pracy mężczyzny w białym fartuchu, który tworzy papier czerpany. Duży stół zastawiony potrawami według średniowiecznych przepisów na podwórzu archiwum. Potrawy są w glinianych naczyniach, misach oraz w papierowych kubeczkach. Trzech mężczyzn ubranych w repliki średniowiecznych strojów stoi i obsługuje stanowisko. Duży stół zastawiony potrawami według średniowiecznych przepisów na podwórzu archiwum. Potrawy są w glinianych naczyniach i misach. Duży stół zastawiony potrawami według średniowiecznych przepisów na podwórzu archiwum. Potrawy na papierowych talerzykach. Zgromadzeni dorośli i dzieci czekają przy stole na możliwość degustacji. Grupa ośmiu mężczyzn ubranych w repliki średniowiecznych zbroi, z tarczami i dzidami prezentuje bitwę dorosłym i dzieciom zgromadzonym na dziedzińcu archiwum. W tle duży szary budynek. Grupa dorosłych i dzieci zgromadzonych na podwórzu archiwum pod ścianą szarego budynku. Obserwują pokaz średniowiecznej bitwy. Część ludzi robi zdjęcia. Dzieci się śmieją. Grupa mężczyzn przebranych w repliki średniowiecznych strojów wojowników z okrągłymi tarczami i hełmami na głowie stoi na dziedzińcu archiwum. Naprzeciw nich duża grupa dorosłych i dzieci w roli obserwatorów. Grupa ośmiu mężczyzn ubranych w repliki średniowiecznych zbroi z tarczami prezentuje szyk obronny na podwórzu archiwum. Jeden z mężczyzn napiera na mężczyzn trzymających tarcze. Grupa dziesięciu mężczyzn ubranych w repliki średniowiecznych zbroi z tarczami prezentuje szyk obronny. Jeden z rekonstruktorów przebrany w strój z epoki średniowiecza skacze na mężczyzn trzymających tarcze. Młody mężczyzna przebrany w średniowieczny strój klęczy z młotem i stemplem w ręku i wybija monetę na pniu drzewa. Obok niego stoi dziewczynka. Dwóch mężczyzn prezentuje zgromadzonym wokół stołu w pracowni konserwatorskiej dorosłym i dzieciom sposób przygotowania pieczęci woskowych. Mężczyzna w białym fartuchu nakłada na woskowe medaliony sznurek z przywiązaną kartką papieru. Dziewczynka i dwóch chłopców ubranych w folie ochronne stoi w kolejce do mężczyzny w białym fartuchu, który trzyma formę do papieru czerpanego. Pierwsza dziewczynka trzyma wraz z mężczyzną formę nad miską z wodą. Chłopcy przyglądają się z uwagą. Grupka dzieci siedzących na dziedzińcu archiwum i przyglądających się grupie sześciu mężczyzn ubranych w repliki średniowiecznych zbroi, z tarczami i dzidami stojących naprzeciw dzieci. Grupa ośmiu mężczyzn ubranych w repliki średniowiecznych zbroi, z tarczami i dzidami prezentuje bitwę. Za nimi zgromadzona publiczność przygląda się i robi zdjęcia. Duży stół zastawiony potrawami według średniowiecznych przepisów na podwórzu archiwum. Potrawy są w glinianych naczyniach i misach. Zgromadzeni dorośli i dzieci czekają przy stole na możliwość degustacji. Grupa dwunastu mężczyzn ubranych w repliki średniowiecznych zbroi, z tarczami i dzidami stoi na środku dziedzińca archiwum. W tle narożnik dwóch budynków. Jeden z mężczyzn trzyma zapaloną pochodnię, a inny trzyma psa na smyczy. Mężczyzna obok w średniowiecznym stroju prezentuje grupę zgromadzonej publiczności. Grupa dorosłych i dzieci stojących przy dużym stole w pracowni konserwatorskiej. Na stole pudło z włóczkami, włóczki, kawałki papieru i metrówka. Dzieci przy pomocy dorosłych plecą sznurki. Dziewczynka i chłopiec stoją obok siebie i plecą sznurki w pracowni konserwatorskiej. Za nimi stoi dorosła kobieta. W pomieszczeniu stoją narzędzia do konserwacji akt. Duży stół zastawiony potrawami według średniowiecznych przepisów na podwórzu archiwum. Duży mężczyzna z brodą nakłada jedzenie drewnianą łyżką i podaje zgromadzonej wokół stołu grupie dorosłych i dzieci. Podwórze archiwum. Kilkoro mężczyzn przebranych za rycerzy ze zbroją, tarczami i mieczami leżą na ziemi udając pokonanych. Kilkoro pozostałych stoi nad nimi. Wokół dorośli i dzieci przyglądają się temu pokazowi. Łysy mężczyzna w niebieskiej jeansowej marynarce i białych rękawiczkach stoi w ciemnym pomieszczeniu bez okien i z ciemnymi ścianami obok dużego skanera, który skanuje duży plan. Wokół niego zgromadzeni są ludzie, którzy przyglądają się procesowi skanowania mapy. Magazyn archiwalny. Mężczyzna w średnim wieku w marynarce i białych rękawiczkach pokazuje palcem na fragment dużej mapy leżącej na stole. Wokół stołu stoją ludzie i patrzą na mapę. Młody mężczyzna w kolorowej koszuli i w białych rękawiczkach prezentuje materiały archiwalne leżące na stole w czytelni. Wokół niego zgromadzeni ludzie przyglądają się z zaciekawieniem.

Całe wydarzenie na fotografiach udokumentowała Joanna Niwińska.

Fotografia grupowa. Dorośli stoją na podwórzu archiwum i pozują do zdjęcia na tle starych kamienic. Część z nich przebranych jest w repliki strojów wojowników z czasów średniowiecza.

Jeszcze raz pragniemy serdecznie podziękować wszystkim przybyły oraz chętnym, którzy nie mogli uczestniczyć w wydarzeniu.

Materiały TVP 3 o Nocy Muzeów:

Materiał PIK – Punktu Informacji Kulturalnej o Nocy Muzeów 2022 w Archiwum Państwowym we Wrocławiu

Grupa ośmiu mężczyzn ubranych w repliki średniowiecznych zbroi, z tarczami i dzidami prezentuje szyk ataku.

Fanpage Panser Galter Drott - Wrocławskiej Drużyny Rekonstrukcji Historycznej